มีคนเคยถามว่าการเรียนให้อะไร บางทีมันก็ตอบยากสำหรับคนจนคนหนึ่ง แต่ที่ตอบได้เลยคือว่ามันต้องใช้เงินแน่ๆ และนั่นเป็นปัจจัยที่สำคัญมากที่ทำให้บางคนต้องคิดหนักว่าพร้อมที่จะลงทุนหรือไม่ แต่ทั้งหมดนี้ไม่ไช่ข้อแม้สำหรับคนที่มีฐานะอันมีจะกิน แต่เชื่อเถอะครับว่าคนจนที่สำเหร็จจากการศึกษามาได้แต่ละคน ล้วนทราบดีว่ามันต้องแลกมาด้วยอะไรบ้าง ไม่ว่าจะต้องเจียดเงินที่มีอยู่อย่างน้อยนิด สละเวลาของชีวิตที่มันควรจะเป็นสมวัยเหมือนคนอื่นต้องทำงานหาเงิน ในขณะที่คนอื่นกำลังสนุกกับชีวิต หรือคนรักดีหน่อยก็เอาเวลามาอ่านหนังสือ หรือติวกับเพื่อนเพิ่มเติมก่อนเข้าห้องสอบได้อย่างเติมที่ แค่นี้ก็น่าจะเห็นภาพได้ไม่ต้องบรรยายให้หมด
คุณลองนึกดูว่าถ้าคุณจบมาด้วยเกียรตินิยม คุณจะได้รับโอกาศจากบริษัทใหญ่ๆ มากมายเพื่อให้ไปเป็นส่วนหนึ่งในองค์กรของเขา แต่สูงสุดก็แค่หัวหน้าคน แต่ถ้าพ่อแม่คุณเป็นข้าราชการระดับที่สามารถฝากฝังงานได้ คุณก็มีสิทธิเข้างานได้ง่ายกว่าคนอื่นแน่ๆ ถ้าบ้านคุณมีธุรกิจ คุณก็เป็นผู้บริหารแน่ๆ
ผมสมมุติว่าคนสองคนที่มีความคิดแบบเดียวกันที่จบช่างยนต์อยากมีธุรกิจเขาคงจะเปิดศูนย์บริการสักแห่งในทำเลทอง แต่กับอีกคนคงจะมีอู่ซ่อมรถเป็นของตัวเองที่ต้องทำเองทุกอย่าง
แล้วแบบนี้ถามว่าการศึกษาให้อะไร มันคงเปรียบได้กับการเดินทาง ที่การศึกษาทำให้มีทางเลือกให้เดินมากกว่า แต่สุดท้ายก็แต่นั้น
